ਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਨੂੰ ਦੇਵਭੂਮੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਧਰਤੀ ਜਿੱਥੇ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚ ਵਸੇ ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ੀ-ਮੁਨੀਆਂ ਲਈ ਪੂਰਨ ਕਰਮ ਦੀ ਧਰਤੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਚਮਤਕਾਰੀ ਮੰਦਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੰਦਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਦਰ ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ ਦਾ ਦੇਵਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਆਪਣੇ ਨਿਆਂ ਲਈ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੰਦਰ ਹਨ, ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਤੇ ਆਸਥਾ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਅਲਮੋੜਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਚਿਤਾਈ ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਮੰਦਿਰ ਪਰਿਸਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਗੂੰਜਦੀਆਂ ਘੰਟੀਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਤੋਂ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਗਲੀ ਸਲਾਈਡ ‘ਚ ਪੜ੍ਹੋ ਇਸ ਮੰਦਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਮਾਨਤਾਵਾਂ…
ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਨਿਆਂ ਦੇ ਦੇਵਤੇ ਵਜੋਂ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਵੰਸ਼ ਦਾ ਦੇਵਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਮ ਗੌਰ ਭੈਰਵ ਵੀ ਹੈ। ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਘੰਟੀ ਵਜਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਨੂੰ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੋਹਾਂ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੋਲੂ ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਇਸ ਮੰਦਰ ‘ਚ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵੀ ਲੋਕ ਇਨਸਾਫ ਲੈਣ ਲਈ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਮੰਦਰ ਦੀਆਂ ਘੰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਇੱਥੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਸੁੱਖਣਾ ਲਈ ਬਿਨੈ ਪੱਤਰ ਲਿਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ